• Kobiety Biznesu
  • Kobiety Showbiznesu
  • Ikony
  • Warto odwiedzić
  • Warto mieć
  • Biznes
  • Newsy
  • Kontakt
  • Regulamin
Sukces jest kobietą!
  • Kobiety
    • Floating wydobywa zadowolenie, radość i spokój
    • Biznes się nie poddaje: Energia i pomysły płyną w świat
    • Wyciągam wnioski z mojego życia i idę dalej
    • DOBROSŁAWA GOGŁOZA: Porażki są drogą do fantastycznych dokonań
    • Dbam o zdrowe ciało i zdrowy umysł!
    • Kobiety Showbiznesu
    • Kobiety Biznesu
    • Ikony
  • Biznes
    • Przyjemność z pracy daje wymierne efekty!
    • Catipack – jakość, do której się wraca!
    • Kompetencje wspierają rozwój!
    • Joanna Tynor: Po prostu robię swoje!
    • Medytacja i joga to moje sposoby na pogodę ducha
    • W teorii
    • W praktyce
  • Dla Ciebie
    • Jestem dumna z efektów moich kursantek i kursantów!
    • Jakie badania sprawdzają możliwość zajścia w ciążę
    • Dobre myślenie powoduje dobre doświadczenia
    • W diecie Polaków jest zbyt dużo niezdrowych tłuszczów
    • Choroby onkologiczne w Polsce wciąż zbyt częste
    • Moda
    • Design
    • Zdrowie
    • Uroda
  • Warto
    • Jak sprawdzić, czy dziecko nie jest uzależnione od smartfona?
    • Ograniczony dostęp do obiektów sportowych może mieć negatywne skutki
    • Do kogo jest skierowana chwilówka, czyli szybka pożyczka gotówkowa?
    • Młodzi nie chcą wiedzieć o zmianach klimatu
    • Masz zadyszkę? Masz problem!
    • Warto mieć
    • Warto odwiedzić
    • Warto przeczytać
  • Newsy
    • Reklam na Wikipedii nie ma i nigdy nie będzie
    • Czy pandemia może skończyć się PTSD?
    • Opowiedz o wymarzonej podróży, wygraj roczny kurs językowy!
    • Pandemia tragiczna w skutkach dla psychiki Polaków
    • PCPM pomoże tysiącu małych pacjentów w Sudanie Południowym
    • Wydarzenia
    • Ciekawostki
  • Więcej
    • Kontakt
    • Regulamin
  • Facebook

  • RSS

Ciekawostki

Feminatywy: Jak ich używać poprawnie?

Feminatywy: Jak ich używać poprawnie?
Zofia Kicińska
Zofia Kicińska
19 stycznia 2021

Rada Języka Polskiego uznaje, że w polszczyźnie potrzebna jest większa, możliwie pełna symetria nazw osobowych męskich i żeńskich w zasobie słownictwa, choć zauważają także opór społeczny w tej kwestii. Prawo do stosowania nazw żeńskich należy zostawić mówiącym – uważa RJP.

Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN na posiedzeniu plenarnym 25 listopada przyjęła stanowisko w sprawie żeńskich form nazw zawodów i tytułów. Jest ono nieco bardziej przychylne zjawisku zwiększania się w Polsce liczby żeńskich rzeczowników osobowych niż stanowisko Rady Języka Polskiego z 2012 roku.

Wtedy RJP uznała, że „formy żeńskie nazw zawodów i tytułów są systemowo dopuszczalne” ale „językowi nie da się jednak niczego narzucić, przyjęcie żadnej regulacji prawnej w tym zakresie nie spowoduje, że Polki i Polacy zaczną masowo używać form inżyniera bądź inżynierka, docentka bądź docenta, ministra bądź ministerka, maszynistka pociągu, sekretarza stanu czy jakichkolwiek innych tego rodzaju”.

Siedem lat później Rada Języka Polskiego postanowiła raz jeszcze pochylić się nad kondycją feminatywów w polszczyźnie, ponieważ, jak piszą autorzy oświadczenia, „dyskusja o żeńskich rzeczownikach osobowych na nowo rozgorzała w mediach oraz w wypowiedziach polityków”, a „od 2012 roku, kiedy to zostało wydane ostatnie oświadczenie w tej sprawie zaszły w świadomości społecznej i języku istotne zmiany”.

„Sporu o nazwy żeńskie nie rozstrzygnie ani odwołanie się do tradycji (różnorodnej pod tym względem), ani do reguł systemu. Dążenie do symetrii systemu rodzajowego ma podstawy społeczne; językoznawcy mogą je wyłącznie komentować. Prawo do stosowania nazw żeńskich należy zostawić mówiącym, pamiętając, że obok nagłaśnianych ostatnio w mediach wezwań do tworzenia feminatywów istnieje opór przed ich stosowaniem. Nie wszyscy będą mówić o kobiecie gościni czy profesorka, nawet jeśli ona sama wyartykułuje takie oczekiwanie” – napisali autorzy oświadczenia.

„Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN uznaje, że w polszczyźnie potrzebna jest większa, możliwie pełna symetria nazw osobowych męskich i żeńskich w zasobie słownictwa. Stosowanie feminatywów w wypowiedziach, na przykład przemienne powtarzanie rzeczowników żeńskich i męskich (Polki i Polacy) jest znakiem tego, że mówiący czują potrzebę zwiększenia widoczności kobiet w języku i tekstach” – uznali językoznawcy.

Ich zdaniem „większość argumentów przeciw tworzeniu nazw żeńskich jest pozbawiona podstaw. Jednakowe brzmienie nazw żeńskich i innych wyrazów, np. +pilotka+ jako kobieta i jako czapka, nie jest bardziej kłopotliwe niż np. zbieżność brzmień rzeczowników pilot +osoba+ i pilot +urządzenie sterujące+. Trudne zbitki spółgłoskowe, np. w słowie +chirurżka+, nie muszą przeszkadzać tym, którzy wypowiadają bez oporu słowa +zmarszczka+ czy +bezwzględny+ (5 spółgłosek). Nie powinna też przeszkadzać wieloznaczność przyrostka -ka jako żeńskiego z jednej strony, a z drugiej zdrabniającego, tworzącego nazwy czynności czy narzędzi, ponieważ polskie przyrostki są z zasady wielofunkcyjne. Dlatego zresztą nie dziwi szczególna popularność jedynego przyrostka wyłącznie żeńskiego -ini/-yni, np. naukowczyni czy gościni” – piszą autorzy oświadczenia.

Językoznawcy przypominają, że dyskusja o formach żeńskich trwa od ponad stu lat. Na początku dwudziestego wieku zwyciężyła tendencja do regularnego tworzenia feminatywów, ale przez cały czas żywa była także przeciwna tendencja – do zaznaczania żeńskości za pomocą rzeczownika „pani” poprzedzającego formę męską (pani doktor) lub przez związki składniowe typu „nasza dyrektor zdecydowała”. Ta ostatnia tendencja, jak piszą językoznawcy, w drugiej połowie XX wieku stała się zwyczajem językowym, szczególnie w odniesieniu do zawodów nowych, funkcji wysokiego prestiżu. Jednakże od lat dziewięćdziesiątych formy żeńskie rzeczowników osobowych znacznie się rozpowszechniły; w języku przyjęły się wyrazy socjolożka, polityczka czy posłanka, choć tylko ostatni z nich był obecny, a nawet powszechny w polszczyźnie I połowy XX wieku.

PAP – Nauka w Polsce, Agata Szwedowicz, aszw/ pat/

Related Itemsewolucja językafeminatywafeminatywyjęzyk polskizmiany w języku
Ciekawostki
19 stycznia 2021
Zofia Kicińska
Zofia Kicińska

Wieloletnia dziennikarka mediów lifestyle’owych, zafascynowana nowościami w świecie kosmetyków, mody oraz design.

Related Itemsewolucja językafeminatywafeminatywyjęzyk polskizmiany w języku

More in Ciekawostki

Reklam na Wikipedii nie ma i nigdy nie będzie

Kalina Samek25 lutego 2021
Read More

Czy pandemia może skończyć się PTSD?

Julia Nieznalska22 lutego 2021
Read More

Pandemia tragiczna w skutkach dla psychiki Polaków

Dagna.Starowieyska18 lutego 2021
Read More

Chcesz wzmocnić związek? Przytulaj się!

Zofia Kicińska11 lutego 2021
Read More

Badania: U osób niewidomych kora wzrokowa „nasłuchuje” dźwięków

Magda Dzik-Kordas2 lutego 2021
Read More

Efekt nocebo? Niezaszczepieni też raportowali skutki uboczne

Michal Karas30 stycznia 2021
Read More

Jak długo trwa teraz i dlaczego nie kichamy śpiąc?

Karolina Nowakowska25 stycznia 2021
Read More

Materializm szkodzi młodzieży

Magda Dzik-Kordas20 stycznia 2021
Read More

Czy wszyscy mamy jakieś mutacje genetyczne?

Dagna.Starowieyska18 stycznia 2021
Read More
Scroll for more
Tap

Polecane

  • Przyjemność z pracy daje wymierne efekty!
    W praktyce25 lutego 2021
  • Catipack – jakość, do której się wraca!
    W praktyce19 lutego 2021
  • Kompetencje wspierają rozwój!
    W praktyce19 lutego 2021

Facebook

Copyright © 2015 PressFactory Sp. z o.o., Stworzone przez G-marketing Regulamin

Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Rozumiem Dowiedz się więcej
Prywatność i polityka ciasteczek

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.