• Kobiety Biznesu
  • Kobiety Showbiznesu
  • Ikony
  • Warto odwiedzić
  • Warto mieć
  • Biznes
  • Newsy
  • Kontakt
  • Regulamin
Sukces jest kobietą!
  • Kobiety
    • AnnaBaginska poziom
      Anna Bagińska w kampanii #JestemPewna!
    • B01A7508 Donata poziom
      Donata Ignaszak: Biblia inspiruje mnie każdego dnia!
    • NataliaS poziome
      Natalia Sobczak w kampanii społecznej #JestemPewna!
    • LAP32987 Agnieszka poziom
      Agnieszka Król: Moją wizytówką jest uśmiech!
    • JKRobak poziom
      #SukcesJestKobietą: Joanna Krystyna Robak, Ekspert z zakresu ZFŚS
    • Kobiety Showbiznesu
    • Kobiety Biznesu
    • Ikony
  • Biznes
    • kobieta sukcesu w biznesie
      Jacy powinni być obecni przywódcy?
    • ikona1234zdrowie.leki
      Sztuczna inteligencja w służbie medycyny
    • raport
      Jak cyfryzują się polskie firmy?
    • 123nowepraca10
      Jak się miewają kobiety w finansach?
    • foto 1
      Elektromobilność w Polsce nabiera rozpędu
    • W teorii
    • W praktyce
  • Dla Ciebie
    • wspoluzaleznione ikona
      Groźne uzależnienie od gier komputerowych
    • mezczyzna123e
      Jak groźna jest POChP?
    • NYC poziom
      Marta Gawłowska: Doceniajmy ludzi wkoło!
    • zebyikona
      Ocet jabłkowy może zaszkodzić zębom?
    • nogi wakacje
      Udar czy osłabienie cieplne? Poznaj objawy
    • Moda
    • Design
    • Zdrowie
    • Uroda
  • Warto
    • ogrodekRub poziom
      Sky Bar w Hotelu Rubinstein: Widok na magiczny Kraków
    • Promo poziome pub
      Kobiety w Powstaniu Warszawskim: Pamiętamy o nich!
    • andrew svk REwZEYzw19g unsplash
      Populistyczna konsumpcja sztuki i przyrody
    • blue media photo 1522198734915 76c764a8454d
      Jak młodzi ludzie korzystają z Instagrama
    • ikona1234ludzie dziecko
      Bezdzietność dobrowolna vs. przymusowa
    • Warto mieć
    • Warto odwiedzić
    • Warto przeczytać
  • Newsy
    • zdrowie warzywa1 ikona 123nowe
      Dbanie o zdrowie uwarunkowane religijnie?
    • bocian Adobe stock PAP
      Gdzie i jak sypiają bociany w podróży?
    • usmiechnij sie 1
      Dlaczego Polaków uważa się za ironistów?
    • ikona123sport.zdrowie5
      Sport to świetne lekarstwo na krążenie
    • dzieciulicyikonynowe123
      Na świecie żyje 110 milionów uchodźców
    • Wydarzenia
    • Ciekawostki
  • Więcej
    • Kontakt
    • Regulamin
  • Facebook

  • RSS

Warto przeczytać

Powrót do (nie)zwykłego życia po przeszczepie narządu

Powrót do (nie)zwykłego życia po przeszczepie narządu
Karol Pisarski
16 października 2020

Po przeszczepieniu pacjenci wracają do normalnego życia. Pracują, zdobywają tytuły naukowe, zakładają rodziny, mają dzieci. Choć muszą przestrzegać pewnych zasad i uważać na potencjalne infekcje, to ich życie nie różni się wiele od życia przeciętnego zdrowego człowieka – mówi prof. Krzysztof Zieniewicz, kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Z czym musi liczyć się chory po przeszczepie?

Wszystko zależy od choroby, która prowadzi do przeszczepienia. Poza tym inaczej jest w przypadku serca, inaczej płuc, wątroby, nerek, czy trzustki. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich „przeszczepieńców” – biorców – jest konieczność przyjmowania leczenia immunosupresyjnego. Przy czym trzeba zaznaczyć, że ta immunosupresja inaczej wygląda w przypadku serca i płuc, a inaczej w przypadku wątroby: inny jest stopień nasilenia i konieczność monitorowania.

Immunosupresja – jak każda zresztą terapia długotrwała – ma swoje działania uboczne: nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej, zaburzenia układu krzepnięcia, zaburzenia czynności nerek. Możliwości powikłań jest sporo. Dlatego konieczny jest dobry kontakt z transplantologiem w trybie ambulatoryjnym. Regularne kontrole i staranne badania wpływają na optymalne wydłużenie okresu, w którym nie ma problemów.

Zwykle po najbardziej trudnym okresie – około trzy miesiące od transplantacji – niemal wszyscy pacjenci powracają do normalnej aktywności życiowej, pomimo możliwości wystąpienia problemów związanych z przebytym przeszczepieniem. Jeśli zachowują powszechnie przyjęte reguły zdrowego trybu życia, ich funkcjonowanie nie różni się specjalnie od życia przeciętnego zdrowego człowieka. Nasi biorcy, jeśli tylko wiek im na to pozwala, wracają do pracy, zdobywają tytuły stopnie naukowe, wychodzą za mąż, rodzą dzieci. Mamy już całkiem przyzwoite przedszkole, około 100 dzieci urodzonych przez kobiety po przeszczepieniu narządów wątroby. Ich życie jest zupełnie normalne, nie odbiega od tego, co mogą przeżyć zdrowi ludzie.

To się chyba zmieniło na przestrzeni lat?

Zdecydowanie! Postęp medycyny wiele ułatwił. Wyjątkowość transplantacji spośród innych dyscyplin medycznych polega na tym, że jej rozwój jest uwarunkowany, żeby nie powiedzieć bezwzględnie, akceptacją społeczną. Bez niej nie istnieje. Nie mówię oczywiście o zawieruchach dziejowych, krytycznych sytuacjach typu wojny, czy kataklizmy, kiedy społeczność zajmuje się czymś innym i mniejsza jest gotowość do zachowań altruistycznych. Chodzi o otwartość społeczeństwa na tę metodę leczenia.

A jak to u nas obecnie wygląda?

Nie jest źle, choć statystyki w ostatnich latach nie są rewelacyjne. W 2019 r. przeprowadzono w Polsce prawie 1500 przeszczepień narządów, w tym 959 transplantacji nerek i 351 przeszczepień wątroby. Kłopot polega na tym, że zapotrzebowanie na przeszczepy, podobnie jak w innych krajach, jest u nas większe niż liczba dawców. Przyczyn należy szukać w niedoskonałościach organizacyjnych całego systemu.

To znaczy?

Twórca hiszpańskiego sukcesu transplantacyjnego Rafael Matesanz opowiadał mi, że oni w którymś momencie zdecydowali na się na powołanie sztabu i wykształcili zespół koordynatorów transplantacyjnych, których rozesłali po kraju, sowicie wynagradzając za ich trud w identyfikacji potencjalnych dawców. Edukowali społeczeństwo, tłumaczyli, że to bezpieczna metoda leczenia. To fantastyczna ilustracja tego, że mądrze zainwestowane pieniądze muszą się opłacać.

Drugi przykład to Turcja, która jest liderem w transplantacji wątroby i nerek od żywych spokrewnionych dawców. Tutaj rolę odgrywa inny mechanizm, bo ze względów kulturowych i religijnych nie do końca akceptowalne jest pobieranie narządów ze zwłok. Tam za to znakomicie jest rozwinięty system dawstwa rodzinnego. Rząd turecki zainwestował w edukację – rozesłał w latach dziewięćdziesiątych kilkuset swoich chirurgów do znakomitych ośrodków na świecie na szkolenia i teraz zbiera tego owoce.

Większe możliwości to także efekt postępu medycyny…

Zdecydowanie. Od pewnego czasu w przypadku nerek, a od niedawna także w przypadku serca i płuc oraz wątroby – w praktyce klinicznej pojawiła się możliwość poprawy pobranego narządu. Wiadomo, że nie wszystkie narządy nadają się do przeszczepienia ze względu na ich jakość – w wątrobie decyduje o tym stopień stłuszczenia, w płucach – stopień zwłóknienia, w sercu – stopień zaawansowania zmian miażdżycowych w naczyniach wieńcowych. Teraz mamy na to sposób: bardzo zaawansowane technologie do pozaustrojowej perfuzji (przepływu krwi przez dany narząd), które stanowią w coś w rodzaju SPA dla narządu. Po takim „podrasowaniu” ocenia się, czy to wystarczy, żeby dany narząd bezpiecznie przeszczepić pacjentowi, czy jednak trzeba z niego zrezygnować.

Wróćmy do samego pacjenta, któremu został przeszczepiony narząd. Z czym jeszcze musi się liczyć chory po tak poważnym zabiegu?

Podstawowa rzecz to unikanie sytuacji, które mogą prowadzić do infekcji. Oczywiście to nie jest tak, że nie można wsiąść do samochodu czy iść na spacer do parku, ale lepiej unikać sal teatralnych czy kinowych, zwłaszcza jesienią czy zimą, kiedy jest nasilenie grypy. Oczywiście trzeba starannie przyjmować leki immunosupresyjne, a także preparaty, które neutralizują ich działania uboczne, o czym mówiliśmy wcześniej.

Czy leki trzeba przyjmować do końca życia?

Najczęściej tak, choć w przypadku przeszczepień niektórych narządów, zwłaszcza wątroby, znane jest zjawisko tolerancji – dotyczy ono ok. 10 proc. wszystkich chorych po przeszczepieniu wątroby. którzy Po jakimś czasie można odstawić leki immunosupresyjne. Dochodzi do tolerancji przeszczepionego narządu przez organizm biorcy. Niestety nie wiemy, u którego pacjenta to się wydarzy, nie jesteśmy w stanie tego przewidzieć. Rutynowo w wybranej grupie biorców kilka lat po przeszczepieniu wątroby próbujemy sprawdzić, badamy chorych pod tym kątem, czy nie można u nich odstawić leków.

Jak poza lekami można wspomagać proces utrzymywania przeszczepionego narządu w dobrej kondycji?

W procesie zdrowienia i rehabilitacji ważną rolę odgrywa właściwe odżywianie, szczególnie że większość pacjentów na skutek choroby, najczęściej trwającej długo przed przeszczepieniem, jest w stanie znacznego niedożywienia. Kiedy już uda się już powrócić do normy, raczej nie ma większych obostrzeń. To raczej wskazówki co robić, by lepiej tolerować leki i ich ograniczyć skutki uboczne.

Co konkretnie?

Niewskazane jest spożywanie serów robionych z niepasteryzowanego mleka oraz serów pleśniowych (np. Camembert). Warto też zadbać o to, by wypijać odpowiednią ilość płynów na dobę (minimum 2-3 litry), bo to pomaga w zachowaniu prawidłowej funkcji nerek – chodzi o sprawne wydalanie przez nerki zbędnych dla organizmu produktów. To o tyle ważne, że przyjmowane przez tych chorych kortykosteroidy gromadzą w organizmie sód, a co w konsekwencji powoduje zatrzymanie wody i sprzyja rozwojowi nadciśnienia tętniczego. Z tego powodu powinno się także ograniczać spożycie soli, np. poprzez zmniejszenie ilość soli dodawanej do gotowania, unikanie słonych produktów (frytek, paluszków czy produktów konserwowanych, które często zawierają dużo soli).

Warto też przypomnieć, że niektórych leków (inhibitory kalcyneuryny) nie wolno popijać sokiem grejfrutowym, bo może on powodować wzrost stężenia tych leków we krwi i wystąpienie niepożądanych działań.

U większości ludzi z uszkodzonymi nerkami występuje też zbyt wysokie stężenie potasu we krwi, dlatego lepiej unikać produktów zawierających duże ilości potasu takich jak np. szpinak, soki owocowe, banany.

Niestety, jednym z niepożądanych działań kortykosterydów jest znaczny wzrost apetytu, co u niektórych pacjentów w krótkim czasie może doprowadzić do nadwagi i otyłości.

Przydałby się sport. Czy po transplantacji jest bezpieczny?

Jeżeli tylko nie jest to ekstremalny lub wyczynowy sport – to jak najbardziej. Aktywność fizyczna ma bowiem znaczenie stymulujące zarówno dla poprawy ogólnego samopoczucia, jak i dla kondycji. Regularne ćwiczenia pomagają także utrzymać właściwą masę ciała. Oczywiście nie wskazane jest podnoszenie ciężarów, ekstremalne sporty, ale rekreacyjne uprawianie sportu jak najbardziej jest możliwe. Po okresie choroby warto zadbać o przywrócenie siły mięśniowej, jednak zanim pacjent zacznie podejmować większe wysiłki fizyczne powinien skonsultować ich zakres z lekarzem z zespołu transplantacyjnego.

Czy można pokusić się o stwierdzenie, że w tej chwili przeszczepienie jest trochę jak większa operacja?

W bardzo dużym uproszczeniu być może tak, ale to nie jest właściwe sformułowanie. Oczywiście klucz do sukcesu leży w ustaleniu przeciwwskazań, tak żeby wyważyć korzyści w stosunku do potencjalnego ryzyka. Kluczowe znaczenie ma wskazanie do transplantacji. Np. chorzy kwalifikowani ze wskazań nowotworowych to wciąż stosunkowo bardzo rzadka grupa chorych, gdyż ze względu na efekt immunosupresji, muszą liczyć się z nawrotem choroby nowotworowej. To jednak grupa chorych, która wraz z postępem nauki powiększa się.

A co z dawcami? Czy żywi dawcy po „oddaniu” narządu lub jego fragmentu wracają do pełnego zdrowia?

Zazwyczaj tak. Oczywiście są pewne ograniczenia w pierwszym okresie po pobraniu narządu lub fragmentu narządu do przeszczepienia, natomiast oni też funkcjonują bez zastrzeżeń, jak po „zwykłej” operacji. Krótko mówiąc: transplantacja jest obecnie metodą leczenia, która pozwala na funkcjonowanie bez większych ograniczeń.

Najważniejsze informacje o przeszczepianiu narządów

Dawstwo narządów i tkanek jest wyrazem altruizmu i nie może być opłacane. Na karę naraża się nie tylko ktoś, komu udałoby się pobrać jakąś gratyfikację za oddanie czy przyjęcie narządu, ale nawet ktoś, kto ogłasza zamiar sprzedaży narządu.

Najczęściej narządy przeszczepia się od dawców zmarłych. Polskie prawo stanowi, że każda osoba zmarła może być uważana za potencjalnego dawcę tkanek i narządów, jeśli za życia nie wyraziła sprzeciwu. Jeśli nie chcesz, by Twoje narządy zostały pobrane do przeszczepienia po śmierci, powinieneś zgłosić sprzeciw. Dokonać go możesz w następujących formach:

wpisu w centralnym rejestrze sprzeciwów na pobranie komórek, tkanek i narządów ze zwłok ludzkich;

oświadczenia pisemnego zaopatrzonego we własnoręczny podpis;

oświadczenia ustnego złożonego w obecności co najmniej dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzonego.

Sprzeciw do Centralnego Rejestru Sprzeciwów należy przesłać na adres: Centralny Rejestr Sprzeciwów, Al. Jerozolimskie 87, 02-001 Warszawa. Formularz zgłoszenia sprzeciwu można znaleźć na stronie Poltransplantu.

W niektórych sytuacjach dopuszcza się pobranie nerki lub fragmentu wątroby od dawcy żywego. Taka procedura obwarowana jest nie tylko względami medycznymi, ale i prawnymi. Dawcą żywym może zostać krewny w linii prostej biorcy, jego rodzeństwo, małżonek lub osoba przysposobiona. Dopuszcza się też podarowanie narządu osobie spoza tego kręgu, ale sąd musi w tym przypadku stwierdzić „szczególne względy osobiste”. Dawcą żywym narządu może zostać wyłącznie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, a zgoda na pobranie narządu lub jego fragmentu została udzielona dobrowolnie i potwierdzona pisemnie przed lekarzem.

Dane osobowe dotyczące potencjalnego dawcy, dawcy, potencjalnego biorcy i biorcy są objęte tajemnicą (nie dotyczy to w takim zakresie relacji biorca – żywy dawca spokrewniony.

Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Related Itemsleczenie narządówPolecaneprzeszczepprzeszczepy narządówtransplantacjatransplantologiażycie po przeszczepie
Warto przeczytać
16 października 2020
Karol Pisarski

Related Itemsleczenie narządówPolecaneprzeszczepprzeszczepy narządówtransplantacjatransplantologiażycie po przeszczepie

More in Warto przeczytać

andrew svk REwZEYzw19g unsplash

Populistyczna konsumpcja sztuki i przyrody

Zofia Kicińska13 lipca 2025
Read More
blue media photo 1522198734915 76c764a8454d

Jak młodzi ludzie korzystają z Instagrama

Edyta Nowicka12 lipca 2025
Read More
ikona1234ludzie dziecko

Bezdzietność dobrowolna vs. przymusowa

Magda Nowak9 lipca 2025
Read More
Warszawa 3

Kontrasty między dużymi miastami a resztą kraju

Sylwia Cukierska8 lipca 2025
Read More
ikona123jedzenie.zdrowie3

Jak dotrzeć do uboższych, by poprawili dietę?

Julia Nieznalska2 lipca 2025
Read More
dziecko na basenie dla niektorych gosci najgorszy widok

Skok na główkę? Tylko w basenie

Ela Prochowicz23 czerwca 2025
Read More
Pustynia Wielkiego Jeziora Słonego3

Zdrowie seniorów zagrożone przez kryzys klimatyczny

Karolina Nowakowska19 czerwca 2025
Read More
Depositphotos 24644669 original

Boli, więc żyjesz? Tak nie musi być!

Magda Dzik-Kordas16 czerwca 2025
Read More
ikona1234praca komputer

Pole elektromagnetyczne bez wpływu na samopoczucie

Sylwia Cukierska14 czerwca 2025
Read More
Scroll for more
Tap

Polecane

  • kobieta sukcesu w biznesie
    Jacy powinni być obecni przywódcy?
    W praktyce16 lipca 2025
  • ikona1234zdrowie.leki
    Sztuczna inteligencja w służbie medycyny
    W praktyce7 lipca 2025
  • raport
    Jak cyfryzują się polskie firmy?
    W praktyce4 lipca 2025

Facebook

Copyright © 2015 PressFactory Sp. z o.o., Stworzone przez G-marketing Regulamin

Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Rozumiem Dowiedz się więcej
Prywatność i polityka ciasteczek

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT
Go to mobile version