• Kobiety Biznesu
  • Kobiety Showbiznesu
  • Ikony
  • Warto odwiedzić
  • Warto mieć
  • Biznes
  • Newsy
  • Kontakt
  • Regulamin
Sukces jest kobietą!
  • Kobiety
    • Anna Belda: Daję Pacjentom dobrą energię
    • Aleksandra Bacańska: Zawsze pamiętajmy o celu!
    • Irena Kurdziel: Konsekwencja i jeszcze raz konsekwencja!
    • Natalia Szroeder ambasadorką Czujesz Klimat? Rossmanna
    • Backstage #ToTylkoPłeć: Agnieszka Kośnik-Zając
    • Kobiety Showbiznesu
    • Kobiety Biznesu
    • Ikony
  • Biznes
    • Jak angażują się pracownicy?
    • Jak skandynawscy pracodawcy inspirują ludzi
    • Polki przepracowane i pragnące zmian
    • Bądźmy dobrzy dla siebie i innych ludzi!
    • Czego spodziewać się w światowej gospodarce
    • W teorii
    • W praktyce
  • Dla Ciebie
    • Prosty sposób na poprawę zdrowia i urody
    • Owocny dzień zacznij od śniadania
    • Ile soli w diecie niemowląt i małych dzieci?
    • Czyste miasta dzięki rowerom to realna przyszłość
    • Nieswoiste choroby zapalne jelit: dobre zmiany w leczeniu
    • Moda
    • Design
    • Zdrowie
    • Uroda
  • Warto
    • Irak na trudnej drodze do odbudowy
    • Dlaczego Polacy pokochali mini zoo?
    • Bigoreksja: kiedy dotyka mężczyzn?
    • Jak żyć lepiej, będąc singlem?
    • Dla samotnych seniorów „nadzieja” to drugi człowiek
    • Warto mieć
    • Warto odwiedzić
    • Warto przeczytać
  • Newsy
    • Jedz kamczatkę przez cały rok
    • Inteligencja i życiowy sukces to sprawka genów?
    • GASTROTARGI SMAKKi już w marcu w Warszawie
    • A ty znasz swoje prawa konsumenta?
    • Czy tzw. roślinne mięso jest zdrowe?
    • Wydarzenia
    • Ciekawostki
  • Więcej
    • Kontakt
    • Regulamin
  • Facebook

  • RSS

Warto przeczytać

Robert Firmhofer: Nauka czy populizm?

Robert Firmhofer: Nauka czy populizm?
Ela Prochowicz
5 maja 2020

To, jaki będzie świat po przejściu pandemii, zależy od naszych wyborów. A stoimy przed kilkoma alternatywami: nauka czy populizm, otwartość czy zamknięcie, solidaryzm czy elitaryzm. Nic jeszcze nie jest przesądzone – mówi w rozmowie z PAP dyrektor Centrum Nauki Kopernik Robert Firmhofer.

Świat stoi przed co najmniej trzema ważnymi alternatywami – ocenia dyrektor warszawskiego Centrum Nauki Kopernik Robert Firmhofer – zapytany przez PAP o odległe, niemedyczne skutki pandemii spowodowanej przez koronawirusa.

NAUKA – POPULIZM

Pierwsza z możliwości dotyczy zwycięstwa nauki, myślenia opartego na faktach – albo zwycięstwa populizmu.

„My – obywatele, wsłuchujemy się teraz z uwagą w głos lekarzy czy w prognozy dotyczące rozwoju epidemii. Wszyscy czekamy też na szczepionkę przeciw COVID-19 i uświadamiamy sobie, jak ważne jest to, co mają do powiedzenia naukowcy – zauważa dyrektor CNK. – Jasne stało się nagle, że nauka może nam nie tylko dostarczyć wiedzy o świecie, ale i informacji czy rozwiązań, które zagwarantują nam bezpieczeństwo, a w przyszłości – przyczynią się do rozwoju i dobrobytu”.

Jego zdaniem jeśli szacunek do nauki utrzyma się również w czasie po ustąpieniu epidemii, to być może z równą powagą ludzie zaczną traktować inne analizy czy ostrzeżenia naukowców. „Dotyczy to choćby zjawisk, których efekty są odłożone w czasie. Chodzi na przykład o utratę bioróżnorodności, która w dłuższej perspektywie zagraża nam jako gatunkowi. Albo o globalne ocieplenie” – wyjaśnia Firmhofer.

Jak wskazuje, w obliczu pandemii COVID-19 ludzie zaczynają sobie uświadamiać znaczenie stosowania modeli matematycznych w podejmowaniu różnych decyzji (np. modele dotyczące rozwoju pandemii pomagają politykom decydować, jakie środki bezpieczeństwa przedsięwziąć i w którym momencie je wprowadzić, aby ograniczyć liczbę ofiar). Działanie w oparciu o wiedzę naukową przestało być więc czymś abstrakcyjnym, a zaczęło być czymś oczywistym.

„I być może elity polityczne, ale i obywatele, zaczną – bardziej niż dotąd – podejmować kolejne decyzje w oparciu o fakty” – sugeruje rozmówca PAP.

Nie można jednak wykluczyć, że będzie się działo coś przeciwnego – zastrzega. „Prezydenci niektórych krajów demokratycznych, choćby Donald Trump czy Jair Bolsonaro, często mijają się z faktami naukowymi i wprowadzają opinię publiczną w błąd, ale wcale nie tracą przez to na popularności. Rozwojowi pandemii towarzyszy wzrost popularności paranaukowych teorii spiskowych, które wiążą pochodzenie wirusa z siecią 5G, działalnością firm farmaceutycznych lub tajnych laboratoriów w USA czy w Chinach. Może więc populizm jest zakorzeniony bardzo głęboko, a ludzie wolą mieć do czynienia z mitami, prostymi rozwiązaniami, nie popartymi faktami – niż skomplikowanymi, które mają poparcie w nauce” – mówi Firmhofer.

Co zatem zwycięży – oparcie na nauce – czy populistyczne poszukiwanie taniego poklasku? „Ja optymistycznie zakładałbym, że zwycięży nauka. I jako dyrektor Kopernika chciałbym przekonywać społeczeństwo, że to właściwa droga” – mówi Robert Firmhofer.

OTWARCIE CZY ZAMKNIĘCIE?

Drugi dylemat dotyczy tego, czy ludzie będą zamykać się na innych, czy raczej się otworzą.

„Część osób jest przeświadczona, że kraje autorytarne, np. Chiny – radzą sobie lepiej, niż kraje demokratyczne, które były bardziej otwarte” – zauważa Robert Firmhofer. Zaznacza jednak, że takie przekonanie nie jest do końca uzasadnione. Chińczycy prawie całkowicie odizolowali całą prowincję Hubei i zdołali zdławić epidemię, ale to Tajwan – jak ocenia – radzi sobie z epidemią znacznie lepiej, niż Chiny, posługując się wyrafinowanymi narzędziami opartymi na nauce i technologii. „Tylko mało kto wie, co się dzieje w Tajwanie”.

Jak dodaje, w obliczu zagrożenia zdrowia czy życia wszyscy ludzie mają potrzebę, by jak najlepiej się chronić, co w tym przypadku znaczy „odgrodzić od innych”. „Mamy teraz z powodu koronawirusa zamknięte granice. Na krótką metę jest to racjonalne działanie – musimy ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa. Pytanie, czy kiedy pandemia ustąpi, granice w Unii Europejskiej zostaną ponownie otwarte, czy też pozostaną zamknięte na długo. Czy efektem pandemii będzie izolacjonizm, przekonanie, że należy zadbać o dobro jednego państwa – kosztem innych?” – zastanawia się Robert Firmhofer.

Z drugiej strony widać przykłady bezprecedensowej współpracy wśród naukowców z różnych krajów (wliczając w to chińskich badaczy), którzy dzielą się wynikami swoich prac, zamiast je patentować czy chronić – dodał.

„Badacze udostępniają szybko nawet cząstkowe wyniki badań, aby mogły korzystać z nich inne zespoły badawcze i firmy farmaceutyczne i jak najszybciej wyprodukować szczepionkę. To bezprecedensowe” – podkreśla. Jak dodaje, trwają już prace nad 70 różnymi szczepionkami przeciw SARS-CoV-2.

„To dowód, że współpraca i otwartość są dla nas czymś cennym. Jesteśmy przecież świadkami tego, że naukowcy ścigają się z czasem, by wspólnie pokonać pandemię, nie bacząc na osobiste korzyści. Większość naukowców bezwzględnie służy dobru wspólnemu. To nowy wymiar otwartości i globalizmu” – zauważa. Nie jest jednak przesądzone, czy zwycięży skłonność do izolacjonizmu, czy otwartości i współpracy.

SOLIDARYZM CZY ELITARYZM

Trzecie związane z pandemią pytanie dotyczy tego, czy zwycięży solidaryzm – czy elitaryzm społeczny – mówi Robert Firmhofer.

„Bardzo bogaci Rosjanie postawieni wobec zagrożenia pandemią zaczęli kupować do swoich pałaców respiratory. Byli bowiem przekonani – słusznie zresztą – że nie uda im się idealnie odgrodzić od społeczeństwa. Ale nawet, jeśli będą mieć pieniądze i sięgną po wszelkie możliwe metody ochrony przed światem zewnętrznym, to wirus prawdopodobnie i tak dotrze do ich dobrze strzeżonych siedzib” – zwraca uwagę rozmówca PAP. To tylko potwierdza – mówi – że bezpieczeństwo ludzi zamożnych, elit, zależy od zachowań i bezpieczeństwa ludzi biednych. Bezpieczeństwo każdego z nas możemy bowiem uzyskać – w ocenie Roberta Firmofera – tylko przez powszechnie szczepienia lub uzyskanie odporności populacyjnej.

„Upada taki indywidualistyczny mit, że jeśli będzie mi się dobrze powodziło, to będę bezpieczniejszy. Być może w normalnych warunkach to działa, ale w warunkach pandemii działa to tylko przez krótki czas. Teraz moje bezpieczeństwo zależy od tego, czy ludzie biedniejsi – ci, na których do tej pory nie zwracałem uwagi – są bezpieczni” – zauważa.

Jego zdaniem jednak nic nie jest jeszcze przesądzone: „Albo ludzie bogaci będą sobie kupowali droższe zabezpieczenia i uważali, że jest to droga do ich bezpieczeństwa, albo będą dzielić się z innymi swoimi zasobami, żeby wzmocnić służbę zdrowia i zapewniać bezpieczeństwo ludziom biednym, a przez to – również sobie”.

KTÓRA DROGA?

Jeśli chodzi o te trzy alternatywy: nauka-populizm, otwarcie-zamknięcie, elitaryzm-solidaryzm, każda droga jest wciąż otwarta – sugeruje dyrektor Kopernika.

Od czego zależy, który z trendów stanie się dominującym? Robert Firmhofer jest przekonany, że każdy ma wpływ na to, w którą stronę pójdzie świat: „Jesteśmy obywatelami, którzy mają głos w wyborach. Jesteśmy użytkownikami sieci społecznościowych. Każdy z nas może mieć wpływ na wiele innych osób. Każdy z nas podejmuje decyzje i może przekonywać do decyzji inne osoby. To, które podejścia zwyciężą, zależy od nas, a nie od ‘możnych tego świata’”.

Nauka w Polsce – PAP, Ludwika Tomala, lt/ zan/

Fot. PAP/Paweł Supernak 05.11.2015

Related ItemsCentrum Nauki KopernikCOVID-19ekspercikoronawiruspandemiaPolecanewywiad
Warto przeczytać
5 maja 2020
Ela Prochowicz

Trzyma rękę na pulsie najciekawszych wydarzeń w Polsce i za granicą, śledzi ciekawostki ze świata nauki i przekłada je na język zrozumiały dla każdego z nas.

Related ItemsCentrum Nauki KopernikCOVID-19ekspercikoronawiruspandemiaPolecanewywiad

More in Warto przeczytać

Irak na trudnej drodze do odbudowy

Michal Karas21 marca 2023
Read More

Bigoreksja: kiedy dotyka mężczyzn?

Dagna.Starowieyska17 marca 2023
Read More

Jak żyć lepiej, będąc singlem?

Zofia Kicińska16 marca 2023
Read More

Dla samotnych seniorów „nadzieja” to drugi człowiek

Magda Dzik-Kordas13 marca 2023
Read More

Dzień Kobiet: uchodźczynie, a nie uchodźcy

Michal Karas9 marca 2023
Read More

Dzień Kobiet: „Kręgi kobiet”, weekend na Mazurach

Sylwia Cukierska8 marca 2023
Read More

Żyj tak, by starczyło ci czasu na życie

Karol Pisarski8 marca 2023
Read More

Janka Kaempfer Louis: „Adieu Varsovie”

Dagna.Starowieyska7 marca 2023
Read More

Uwierz w to, że masz prawo pragnąć!

Ela Prochowicz7 marca 2023
Read More
Scroll for more
Tap

Polecane

  • Jak angażują się pracownicy?
    W praktyce15 marca 2023
  • Jak skandynawscy pracodawcy inspirują ludzi
    W praktyce14 marca 2023
  • Polki przepracowane i pragnące zmian
    W praktyce13 marca 2023

Facebook

Copyright © 2015 PressFactory Sp. z o.o., Stworzone przez G-marketing Regulamin

Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Rozumiem Dowiedz się więcej
Prywatność i polityka ciasteczek

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT