Warto mieć

Kobiety w Powstaniu Warszawskim: Pamiętamy o nich!

Michal Karas

13 lipca 2024

3.08.2024 r. w Warszawie odbędzie się premiera wystawy plenerowej służącej przywróceniu pamięci i ożywieniu sylwetek członkiń Przysposobienia Wojskowego Kobiet, które uczestniczyły w Powstaniu Warszawskim. W sylwetki członkiń wcielają się pasjonatki historii i rekonstruktorki. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami dotyczącymi tego wydarzenia!

Stowarzyszenie Ogólnopolska Grupa Rekonstrukcji Historycznej Przysposobienia Wojskowego Kobiet (OGRH PWK). Jest to organizacja zrzeszająca kobiety – pasjonatki historii, rekonstruktorki. Głównym celem Stowarzyszenia jest popularyzowanie historii i przekazywanie wartości Przysposobienia Wojskowego Kobiet kolejnym pokoleniom oraz odtwarzanie sylwetek kobiecych (moda, ubiór, styl życia, historia) z okresu od 1910 do 1939. Głównym obszarem zainteresowań Stowarzyszenia jest okres dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Swoje działania OGRH PWK realizuje poprzez udział w inscenizacjach historycznych, prowadzenie dioram historycznych, pokazy ubiorów historycznych, warsztaty.

Celem stowarzyszenia jest promocja oraz popularyzacja wiedzy na temat udziału kobiet w ruchach niepodległościowych i patriotycznych w historii Polski ze szczególnym uwzględnieniem pamięci o Organizacji Przysposobienia Wojskowego Kobiet, tworzenie płaszczyzny wymiany informacji i doświadczeń pomiędzy osobami i instytucjami zainteresowanymi poszerzaniem wiedzy na temat działalności ruchu kobiecego, troszczenie się o dziedzictwo narodowe poprzez dbanie o dobra kultury, chronienie ich, przechowywanie oraz udostępnianie dla celów naukowo – badawczych oraz wychowawczych, podtrzymywanie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturalnej wśród obywateli, a w szczególności wśród dzieci i młodzieży.

Wyjątkowa wystawa na Żoliborzu

Nazwa: “Służba członkiń Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Powstaniu Warszawskim”

Termin i miejsce realizacji: prezentacja wystawy plenerowej w dniach 3 – 24 sierpnia 2024 r., miejscem prezentacji wystawy jest Międzymurze Jana Zachwatowicza (Warszawa, Śródmieście). A także w dniach 25 sierpnia do 3 października miejscem prezentacji wystawy będzie “Galeria Przystanek” przy ulicy Mickiewicza (Warszawa, Żoliborz).

Wernisaż wystawy odbędzie się w dniu 3.08.2024 r. w siedzibie głównej Muzeum Niepodległości w Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów al. Solidarności 62 o godzinie 12:00 (wstęp z zaproszeniem), a uroczyste odsłonięcie wystawy odbędzie się w tym samym dniu około godziny 14:30 na Międzymurzu Jana Zachwatowicza (wstęp wolny).

Wystawa będzie również publikowana na stronie internetowej.

Ocalić od zapomnienia

Celem projektu jest zaprezentowanie szerokiemu gronu odbiorców idei Przysposobienia Wojskowego Kobiet (PWK), czyli wyszkolenia kobiet do pomocniczej służby wojskowej na wypadek wojny i jej realizacji w Powstaniu Warszawskim.

Zaprezentujemy dziedziny wyszkolenia prowadzonego w ramach PWK poprzez losy wybranych członkiń organizacji w kontekście ich późniejszej służby w Powstaniu Warszawskim. Na podstawie dostępnych materiałów, wspomnień i pełnionej służby odtworzymy ich sylwetki i zaprezentujemy biogramy.

plakat pion jpg

Zwieńczeniem projektu będzie wystawa złożona z 16 plansz – tytułowej, 2 wprowadzających i 13 na których znajdzie się biogram, opis wyszkolenia otrzymanego w ramach PWK i opis służby w Powstaniu Warszawskim. Wystawa będzie prezentowana w przestrzeni publicznej m. st. Warszawy oraz będzie dostępna online na dedykowanej podstronie www w różnych językach (polski, angielski, włoski, hiszpański, niemiecki, ukraiński) oraz w audiodeskrypcji dla osób niewidomych oraz słabowidzących. W wersji online dostępne będą także materiały dodatkowe (w tym materiały wideo). Wystawę otworzy wernisaż i prelekcja na temat uczestnictwa pewiaczek w Powstaniu Warszawskim. W sierpniu będziemy cyklicznie publikować odcinki z serii podcastów opowiadających o naszych bohaterkach, historii PWK oraz służby kobiet w Powstaniu Warszawskim.

Podjęcie tematu w taki sposób będzie nowym spojrzeniem. Historia Powstania Warszawskiego jest powszechnie znana, natomiast zgłębienia wymaga temat kobiet uczestniczących w zrywie oraz przywołanie wcześniejszego wyszkolenia otrzymanego w ramach PWK jako istotnego czynnika wywołującego potrzebę włączenia się w działania obronne Państwa.

Kobiety aktywne w Powstaniu

Celem projektu jest przywrócenie pamięci i ożywienie sylwetek członkiń Przysposobienia Wojskowego Kobiet, które uczestniczyły w Powstaniu Warszawskim. Zauważamy, że w społeczeństwie wiedza dotycząca istnienia Organizacji Przysposobienia Wojskowego Kobiet jest niska. Dotyczy to także, wiedzy o uczestnictwie kobiet w Powstaniu Warszawskim. Chcemy pokazać, że dzięki wyszkoleniu w PWK kobiety wiedziały jak aktywnie mogą włączyć się w działania powstańcze.

Założeniem projektu jest poszerzenie grona odbiorców, zainteresowanych organizację PWK i jej wartości. Idee promowane przez PWK 100 lat temu pragniemy przełożyć na język współczesnego odbiorcy. Wystawa plenerowa oraz wystawa online pozwoli zapewnić dostęp oraz szerokie dotarcie do odbiorcy z różnych segmentów rynku, będą to m.in. mieszkańcy Warszawy, turyści z Polski oraz z zagranicy (tłumaczenie na języki obce), osoby z niepełnosprawnością (audiodeskrypcja). Narzędziem mierzącym efekt wystawy będzie ilość wejść na stronę internetową.

Wśród narzędzi edukacyjnych powstaną: wystawa, edukacyjna platforma internetowa, podcasty.

Bohaterki wystawy

Po obszernej kwerendzie członkinie stowarzyszenia wybrały 13 kobiet, których biogramy posłużyły jako ilustracja rodzaju wyszkolenia otrzymanego w ramach Przysposobienia Wojskowego Kobiet oraz pełnionej służby w Powstaniu Warszawskim. Pragniemy pokazać mnogość ról pełnionych przez uczestniczki Powstania.

wystawa pion jpg

Partnerzy i patroni

Patronat honorowy

Miasto.st. Warszawy
Ministerstwo Obrony Narodowej
Związek Powstańców Warszawskich

Partner strategiczny

Muzeum Niepodległości w Warszawie
Dzielnica Żoliborz m.st. Warszawy

Partner naukowy

Muzeum Powstania Warszawskiego
Fundacja im. gen. Elżbiety Zawackiej
Archiwum Akt Nowych
Społeczny Komitet Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionów “Zośka” i “Parasol”
Muzeum Harcerstwa
Wojskowe Biuro Historyczne

Partner projektu