Trudno jest z dnia na dzień rzucić wszystko, przenieść się do innego miasta czy kraju i tam rozpocząć nowe życie. Wymaga to nie tylko naszej odwagi, ale i sporych środków finansowych. O to, aby nie zabrakło ich najzdolniejszym naukowcom, którzy rozwijają się w swojej dziedzinie i kształcą się na różnych polach, zadbało Narodowe Centrum Nauki
Środowisko naukowe w naszym kraju wymaga mobilności. Jest ona szczególnie ważna dla najmłodszych badaczy, którzy dopiero wkraczają na rynek.
– Kontakt z innym otoczeniem niż to, w którym się kształciliśmy i zdobywaliśmy pierwsze doświadczenia, jest niezwykle wartościowy tak dla pojedynczych naukowców, jak i dla całej polskiej nauki. Im wcześniej rozpocznie się proces nawiązywania współpracy z innymi ośrodkami, tym większa szansa na tworzenie się dużych i różnorodnych zespołów badawczych w przyszłości – a na takich zespołach opiera się współczesna nauka. Jednak przeprowadzka do innego miasta czy kraju to duży wysiłek organizacyjny i finansowy. Naszym zadaniem jest wsparcie najbardziej obiecujących naukowców w tym trudnym, ale kluczowym etapie rozwoju ich kariery – zauważa dyrektor NCN prof. Zbigniew Błocki.
Stąd też dwa istotne programy, w ramach których rozdano właśnie dofinansowania. Pierwszy z nich, Etiuda, jest konkursem na stypendia doktorskie i skierowany jest dla tych, którzy przygotowują dopiero swoje rozprawy doktorskie. Poza wsparciem finansowym w wysokości 3 tys. zł miesięcznie laureaci konkursu odbędą staż w wybranym przez siebie zagranicznym ośrodku naukowym, w którym będą mogli rozwijać swoje projekty naukowe w środowisku najlepszych specjalistów z danej dziedziny. W tegorocznej edycji przyznano łącznie ponad 10,7 mln zł na 128 projektów. Najwyższe dofinansowanie powędrowało do przedstawiciela Politechniki Poznańskiej. Jakub Zdarta prowadzi badania dotyczące immobilizacji – procesu wiązania enzymów z nierozpuszczalnym nośnikiem, co zwiększa ich odporność i wydłuża aktywność. To właśnie on otrzymał najwięcej środków, bo aż 110 tys. zł.
Spośród projektów humanistycznych wysokie finansowanie – ponad 104 tys. zł – trafi do Dominiki Czerniawskiej-Szejdy z Uniwersytetu Warszawskiego, która opisze nawiązywanie współpracy przez polskie środowisko naukowe, w tym kwestię mobilności badaczy. W ramach nauk o życiu za 103 tys. zł zrealizowane zostaną między innymi badania Justyny Piłat z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, poświęcone nowatorskiej metodzie leczenia nowotworów – fotoimmunoterapii.
Drugi konkurs, Fuga, to z kolei sposób na otrzymanie środków przez tych, którzy rozprawę doktorską mają już za sobą. Nie mogą się jednak zgłaszać osoby, które otrzymały stopień doktora wcześniej niż siedem lat przed rokiem wystąpienia o wniosek. Laureaci tego konkursu mogą natomiast spędzić od roku do trzech lat w wybranej przez siebie krajowej jednostce naukowej, będącej w innym województwie niż jednostka macierzysta. Oprócz kosztów stażu środki przyznane w konkursie pozwolą sfinansować przeprowadzenie badań.
W przypadku tego konkursu na 71 projektów przypadło 32 mln zł. Najwyższe dofinansowanie – 612 tys. zł – otrzyma w nim siedem projektów. Dostanie je m.in. dr Aleksandra Jaworska z Uniwersytetu Warszawskiego, badająca spektroskopię SERS – technikę, która może pomóc we wczesnym wykrywaniu mutacji genowych, prowadzących m.in. do powstawania czerniaka czy nowotworów jelita grubego. Inna badaczka – dr Urszula Doboszewska z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, podda analizie rolę cynku w rozwoju i terapii padaczki.
Na najwyższe dofinansowanie z zakresu nauk humanistycznych i społecznych może liczyć m.in. dr Marta Marecka z Uniwersytetu Jagiellońskiego, starająca się odpowiedzieć na pytanie, czemu niektórzy uczą się słów nowego języka z łatwością, podczas gdy innym nauka sprawia problemy. Otrzyma ona 468 tys. zł.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl